Since 1954
“ Đói ăn, bệnh tối thượng “ (*)
Ngày đó như số đông, tôi luôn đói, đói rã họng, có lúc đói dài đến nỗi đầu óc u u mê mê, đã từng trải qua nên cũng gọi là tạm hiểu : Đói ăn, bệnh tối thượng !
Vừa chớm thoát thời bao cấp cũng còn đói, may mà gặp được ông xếp tên là Tuấn Maxim từ Úc về cứu, nhận vô cho làm đã là sướng, có lần còn chở đi ăn chỗ ngon cho biết : Phở Tàu Bay !
Trời ơi, thiệt là nó ngon không kể xiết !
Từ ấy thỉnh thoảng vẫn đi ăn, vì ghiền là chín vì có rủng rỉnh chút tiền là ... mười ! Cái ngon cái ngọt cái tuyệt vời của tô phở khác biệt, ai rành chớ tôi không đủ khả năng diễn tả, chỉ biết là quá ngon !
Thời gian trôi đi, một ngày nọ thấy tiệm Phở Tàu Bay chia đôi, một bức tường chia đôi nhà thành hai gian riêng, bảng cũ bỏ đi, bên nào cũng vẽ bảng mới, trương tên cũ !
Rồi thì, do tuổi trẻ hời hợt chẳng quan tâm chi, lúc thì ăn quán bên này, hơi chật chội. Lúc thì ngồi bên kia, thoáng hơn bởi lợi được con hẻm liền kề, coi như quán có hai mặt tiền. Phở thì quán nào cũng ngon, vị như nhau, nghe đâu người từng làm ông làm cha thương bù con cháu hơn 20 năm khổ cực, ông đã từng vừa làm cha vừa làm thầy nên đã đứng cao hơn chữ Thầy : Đã truyền nghề thì truyền cho hết tuyệt kỹ chớ nào phân biệt đứa bắc đứa nam ...
Bẵng đi một thời gian tôi mới trở lại chốn này .
Hôm nay có người bạn phía bắc vô chơi, đưa đi ăn để bạn được trải nghiệm thêm về Phở Sài Gòn. Đứng lớ ngớ chưa quyết định vào quán nào thì để ý thấy quán này mặc áo đỏ quán kia mặc áo vàng .
Để ý thêm là quán nhỏ chật chội lại càng chật chội vì đông, phía bên ngoài có đội ngũ chuyên dắt xe đi giữ cho khách, bên trong quán có ông già già trông quen quen tươi cười đứng chào đón. Quán còn lại rộng rãi thoáng đãng kế bên con hẻm lại không có khách, nhân công xớ rớ lõ mắt hóng ra đường, vắng vẻ buồn thiu !
Lạ, ngước nhìn lên bảng hiệu, vẫn như xưa, mới chăng là quán nào cũng có thêm các chữ như là “ Tiệm Cũ, Chính Gốc, Không Chi Nhánh hay ... Since 1954 “
Bạn tôi giục, tôi còn muốn đứng xem, bạn kéo tay vô quán đông người, tôi thấy ở đó có người hơi quen chớ không biết tên thì đã định vô rồi, thế còn bạn tôi ?
Chỉ là cái bắt tay chân tình rồi đi về phía bàn bạn tôi đã chọn, ngồi xuống liền dõng dạc kêu hai tô tái vè, tôi gọi vì tôi quen ăn vậy, và cũng đã kể cho ông bạn kia nghe trên đường đi, duy nhứt khen nức nở món thịt này . Hình như có cảm giác ngoài cửa, người quen quen có gật gù kín đáo, ý như là đồng tình hay sao đó (?)
Hai tô đem ra, tôi nuốt nước miếng cái ực mà bạn tôi còn săm soi nước phở trong tô, múc lên nửa muổng, hớp một miếng, hình như lại ... gật gù (!)
Và tôi bỏ tương đỏ, ớt xanh, trộn lên và ... kệ bạn tôi săm soi ! Tôi gắp miếng vè, nhai cái sực sực phía bìa pha miếng beo béo trắng ngà len giữa thẻ nạm thơm mềm ngọt lịm tan từ từ , tôi múc muỗng nước húp, mắt lim dim nhìn phía đối diện. Ối giời, người Hà thành có khác, miếng thịt được chấm nhẹ trong chén tương pha, gắp để lên muỗng đã có sẵn chút bánh phở, mở mồm to từ tốn, nhẹ nhàng nhai ...
...
Lấy khăn lạnh lau vội mồ hôi trên trán trên cổ, nhìn xuống hai đáy tô ... gần khô, hơi ngại thì có chút chút chớ đâu có mắc cỡ gì, cô em phục vụ nhìn hai anh em tôi cười cười hướng mắt về phía ...ông quen quen , tự nhiên ổng cười không thành tiếng rồi đi đến bắt tay tôi lần nữa, bắt tay bạn tôi thật điềm đạm và nói đúng âm điệu bạn tôi thường nghe :
- Rất vui vì được quý anh chiếu cố và khen .
Trời ! Tôi nào nghe bạn tôi khen hồi nào đâu cà ?
Ông quen quen, thiệt tình tuy đã già nhưng cũng chỉ là ... con của ông chủ đã mãn phần, muốn chụp hình cùng tôi, tôi cũng khoái lên hình nên loay hoay tìm ông bạn - người thủ đô lại là dân nhà đài nhà báo mà - hình như có biết một phần câu chuyện Phở Tàu Bay, ổng đi đâu vậy ta ? - Nghe nói đi qua hướng quán bên kia, đi tới đi lui ngước nhìn bảng hiệu trên cao, quan sát quán bên cạnh rồi quẹo vô hẻm ...
Ông ơi, ông tìm gì vậy ?
Ông nhà báo “ biết rồi, khổ lắm nói mãi “ ơi. Since 1954 đúng cho một hay đúng cho tất cả ?
Độ lượng và phong thái đã có còn đang giữ, đó là thứ đâu ai bán mà mua, cũng chẳng thể tranh đoạt mà được !
Đói ăn, bệnh tối thượng - không chữa cũng tự động hết, hết từ hồi khăn gói vô nam tìm gặp được thân nhân khá giả rồi !
Các hành, khổ tối thượng (*) - đã sờ sờ ra đó, tìm chi !
(*) trích từ Kinh Pháp Cú
