Phần 1: Thằng Chỏng về Miếu Sông Thờ
Nửa đêm về sáng, gió ngoài sông thổi dạt qua hàng phên mái hiên, luồn dưới ngạch cửa vô buồng trong lành lạnh. Bà Năm ho sù sụ vừa ngớt cơn lại nghe ông Năm ú ớ giãy đạp, bèn với tay lay cho tỉnh :
- Dậy, dậy ông Năm, gì vậy ông ?
- Ớ... ớ, Thằng Chỏng quắc, Thằng Chỏng réo tui ...
- Nói xàm xàm không hà, đêm lạnh mặc phong phanh giật mình thôi mà ,
- Thiệt đó bà, năm nào tới nơi cũng báo tin, tội chi tội quá vậy hổng biết ...
Ông Năm tỉnh ngủ ngồi dậy quấn thuốc hút, bó gối trên cạnh giường ngó trân trân ra cửa. Bà Năm nhớ những chuyện đã cũ, mở miệng than :
- Năm nay sao sớm dữ vậy trời !
Nửa đêm về sáng, gió ngoài sông thổi dạt qua hàng phên mái hiên, luồn dưới ngạch cửa vô buồng trong lành lạnh. Bà Năm ho sù sụ vừa ngớt cơn lại nghe ông Năm ú ớ giãy đạp, bèn với tay lay cho tỉnh :- Dậy, dậy ông Năm, gì vậy ông ?
- Ớ... ớ, Thằng Chỏng quắc, Thằng Chỏng réo tui ...
- Nói xàm xàm không hà, đêm lạnh mặc phong phanh giật mình thôi mà ,
- Thiệt đó bà, năm nào tới nơi cũng báo tin, tội chi tội quá vậy hổng biết ...
Ông Năm tỉnh ngủ ngồi dậy quấn thuốc hút, bó gối trên cạnh giường ngó trân trân ra cửa. Bà Năm nhớ những chuyện đã cũ, mở miệng than :
- Năm nay sao sớm dữ vậy trời !
Hừng đông bác Năm Lương tất tả qua nhà bác Bốn Cao kể lại việc báo mộng giữa đêm, chưa dứt bình trà là cả hai bước qua bên kia đình kêu trai tráng chòm xóm phụ vác sõng ra bến sông tìm kiếm...
Qua khỏi cây sộp cổ thụ bên góc sân đình một đoạn nữa là đến bến, mặt đất xóm làng so với bãi cát ven bờ sông là khá cao. Để ngăn xói lở đất khi vào mùa lụt cũng như thuận tiện đi về bãi soi, người xưa đã dùng những cây gỗ khá to, dài tầm năm bảy sải tay đặt nằm ngang rồi đóng cọc giữ cây giữ đất, mỗi bậc cây chắn đất sẽ đủ rộng khoảng vài ba thước, bến sông hình thành có năm bậc như vậy tính cũng vừa tạm đủ chiều cao cố né con lụt bình thường hằng năm. Năm nào lụt lớn thì nước phủ cả làng cả xóm, bến sông nằm bên dưới vài thước nước bạc ngày đêm cuồn cuồn đổ về cửa Đà Diễn.
Sáng nay nước mới chỉ lên quá khỏi bậc thứ ba, nhìn ra sông, bãi soi biến mất giữa biển nước mênh mông. Duy chỉ một nơi còn chút ít màu xanh nổi giữa làn nước đục ngầu, ngọn duối ngọn si cổ thụ còn cố rướn lên, vài đọt tre đong đưa theo làn nước bạc, nơi ấy là vị trí Miếu Sông Thờ ...
Hai lão nông vừa đi vừa chạy ngược theo bờ sông, cậu thanh niên vác con sõng lúp xúp đuổi theo. Đến bờ đất khá cao ven sông, cả hai dừng lại đưa tay che ánh mặt trời nheo mắt kiếm tìm. Đoạn này dòng chảy hung dữ xoáy thành lòng chảo bỡi dòng nước tách đôi từ lúc bị ngăn lại bỡi những cây cổ thụ xung quanh miếu cản đường. Nước dưới mép doi đất bên này và hàng tre gai bên kia tuôn cuồn cuộn, đọt tre nghiêng ngả đổ rạp theo dòng nước xiết ...
- Kia kìa bác Bốn ...
- Đâu đâu ? Ông Bốn Cao hối hả hỏi câu thanh niên vác sõng vừa bỏ xuống đưa tay chỉ
- Chỗ rơm vướng đọt duối đó bác, à mà sao như trôi ngược lên, bác Bốn ơi !
- Kia kìa bác Bốn ...
- Đâu đâu ? Ông Bốn Cao hối hả hỏi câu thanh niên vác sõng vừa bỏ xuống đưa tay chỉ
- Chỗ rơm vướng đọt duối đó bác, à mà sao như trôi ngược lên, bác Bốn ơi !
Hai ông già dõi mắt nhìn theo hướng chỉ, hình như có tấm lưng trần bủng beo trắng nhờ nhợ giang hai tay còng queo ngụp lặn giữa làn nước xoáy, nó như vừa cố bám vào đọt duối là bị xô ra ngay rồi xoay vòng vòng ...
- Giờ sao bác Bốn, bác Năm ?
- Nước chảy xiết quá, không chèo ra được đâu !
- Giờ sao bác Bốn, bác Năm ?
- Nước chảy xiết quá, không chèo ra được đâu !
Để ngăn gió lạnh hay để lắng lòng nghĩ kế, ngồi xổm bên cái sõng quấn thuốc hút, khói phủ mờ hai gương mặt nâu đen đầy vết nhăn lo lắng. Không hẹn mà cả hai cùng quay mặt ngoái về sau lưng, nhiều đụn cát nhỏ mấp mô không ra hàng ra lối với những hòn đá đủ hình thù mòn nhẵn đè lên, gió mùa lạnh thổi dạt những đám cỏ lau héo queo vàng ngọn bơ phờ...
Cả hai vội đứng dậy, hướng về cậu trai đứng tần ngần bối rối bẻ ngón tay:
- Mày chạy ngay đến nhà Thầy Nguyễn, mời ông Tám ra đây, xin bó nhang đem ra luôn nghen .
Cả hai vội đứng dậy, hướng về cậu trai đứng tần ngần bối rối bẻ ngón tay:
- Mày chạy ngay đến nhà Thầy Nguyễn, mời ông Tám ra đây, xin bó nhang đem ra luôn nghen .
Ông Năm bâng khuâng nhớ lại, ông cũng như nhiều trang lứa làng này đã từng là cậu nhỏ vác sõng chạy dọc bờ sông mấy mươi năm trước, y như cha ông tiếp theo các vị tiền hiền hằng trăm năm qua đã từng ! Doi đất kề bên Miếu Sông Thờ ngày càng đông đúc mồ vô chủ, bãi tha ma hiu quạnh ven sông mỗi năm chỉ đợi tháng hai chờ hưởng ké chút hương khói tế miếu, nơi thờ Thủy Long và thờ Bà Thiên Y A Na Diễn Ngọc Phi.
Năm nào thần Thủy Long cũng mộ quân ...
Có những năm tuyển quá nhiều, toàn trùng hợp lúc nơi dương trần súng nổ đạn bay đầy trời hay những cơn bão lụt trắng nước trắng đất. Ngài treo bảng tuyển mộ ra sao chẳng rõ mà lần nào cũng chỉ toàn Thằng Chỏng đến !
Có những năm tuyển quá nhiều, toàn trùng hợp lúc nơi dương trần súng nổ đạn bay đầy trời hay những cơn bão lụt trắng nước trắng đất. Ngài treo bảng tuyển mộ ra sao chẳng rõ mà lần nào cũng chỉ toàn Thằng Chỏng đến !
